Τιμηθεὶς Νικήτα τὸν σὸν αὐχένα ξίφει
Τέτμηκας ἐχθροῦ τὰς πανουργίας πάσας.
Εἰκάδι ἀμφὶ πρώτῃ τμήθη Νικήτα κεφαλή.
Ὁ Ἅγιος Νικήτας, γεννήθηκε στὴν κωμόπολη Μανδράκι της Νισύρου τὸ 1716, ἀπὸ πλούσιους γονεῖς. Ὁ πατέρας του ἦταν δημογέροντας τοῦ νησιοῦ, ἔπεσε ὅμως στὴ δυσμένεια τῶν Τούρκων καὶ γιὰ νὰ ἀποφύγει τὶς τιμωρίες, ἐξισλαμίσθηκε μὲ ὅλη του τὴν οἰκογένεια καὶ μετακόμισε στὴ Ρόδο. Ἐκεῖ ὁ μικρότερος γιός, ὁ Μεχμέτ, πληροφορήθηκε ὅτι κάποτε ἦταν χριστιανὸς καὶ τὸν ἔλεγαν Νικήτα. Ἀμέσως μετά, σὲ ἡλικία 14 ἐτῶν ὁ Νικήτας πῆγε στὴ Νέα Μονὴ τῆς Χίου ὅπου στὸν ἡγούμενο ἐξομολογήθηκε τὴν περίπτωσή του. Ὁ ἡγούμενος τὸν παρέπεμψε στὸν ἐφησυχάζοντα πρώην Θηβῶν Μακάριο, ὁ ὁποῖος τὸν μύρωσε καὶ τοῦ ἔδωσε χρήσιμες συμβουλές. Ὁ Νικήτας παρέμεινε στὴ Μονὴ κατηχούμενος καὶ ἐκεῖ τὸν κατέλαβε ὁ πόθος τοῦ μαρτυρίου καὶ μὲ τὶς συμβουλὲς τοῦ περίφημου ἀσκητῆ Ἀνθίμου Ἁγιοπατερίτη καὶ τὴν εὐχὴ καὶ τὴν εὐλογία τῶν ἄλλων πατέρων, ἀναχώρησε γιὰ τὴ Χίο. Ὅταν ἔφθασε τοῦ ζητήθηκε ἀπὸ τοὺς Τούρκους ὁ κεφαλικὸς φόρος τὸν ὁποῖο ὁ Νικήτας δὲν μποροῦσε νὰ καταβάλλει.
Τὸν παρέλαβε ὁ ὑπάλληλος Τοῦρκος, Κριμλὴς ὀνομαζόμενος γιὰ νὰ τὸν ὁδηγήσει στὴ φυλακὴ στὴ θέση Βουνάκι. Τὴ στιγμὴ ἐκείνη, πέρασε ἀπὸ ἐκεῖ κάποιος Ἱερέας, Δανιὴλ ὀνομαζόμενος, χαιρέτησε τὸν Νικήτα μὲ τὸ ὄνομα Μεχμέτ. Ὁ Κριμλὴς ὅταν τὸ ἄκουσε, ἔμαθε περὶ τίνος πρόκειται καὶ τὸν ὁδήγησε στὸν Ἀγᾶ. Ἐκεῖ ὁ Νικήτας ὁμολόγησε μὲ πολὺ θάρρος τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Οἱ Τοῦρκοι, μὲ ὑποσχέσεις καὶ κολακεῖες προσπάθησαν νὰ συγκρατήσουν τὸν μάρτυρα στὴ θρησκεία τους. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν μπόρεσαν νὰ τὸ καταφέρουν, τὸν ὑπέβαλαν σὲ φρικτὰ βασανιστήρια, ποὺ διήρκησαν δέκα ἠμερόνυκτα. Κατόπιν τὸν ἔσυραν σὲ κάποια ἄκρη τῆς πόλης, «Κάτω Γιαλὸ» ὀνομαζόμενη, ὅπου οἱ δήμιοι τὸν ἔστησαν κάτω ἀπὸ τὸ Ἰβηρίτικο Μετόχι καὶ ἄρχισαν πάλι μὲ κολακεῖες καὶ ὑποσχέσεις, μήπως μπορέσουν καὶ τὸν μεταπείσουν. Ἀλλὰ ὁ Ἅγιος ἀπάντησε: «Χριστιανὸς εἶμαι, Νικήτας ὀνομάζομαι καὶ Νικήτας θὰ πεθάνω». Τότε τὸν ἀποκεφάλισε ὁ ἴδιος ὁ Κριμλὴς στὶς 21 Ἰουνίου 1732, σὲ ἡλικία 17 χρονῶν στὴ Χίο. Οἱ Τοῦρκοι, γιὰ νὰ μὴ πάρουν οἱ χριστιανοὶ κάτι ἀπὸ τὸ Ἱερό του λείψανο, ἀφοῦ τὸ ἄλειψαν μὲ ἀκαθαρσίες τὸ πέταξαν στὴ θάλασσα. Σήμερα στὴ γενέτειρα τοῦ Ἁγίου, τὸ Μανδράκι της Νισύρου, ὑψώνεται βυζαντινὸς ναός, ποῦ τιμᾶται στὴ μνήμη τοῦ Ἁγίου Νικήτα.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ἀσκητικῶς προγυμνασθείς.
Ἀκαταγώνιστος ὀφθεὶς Ἀθλοφόρε, τῶν ἐκ τῆς Ἄγαρ μηχανὰς ἐτροπώσω, καὶ ἐναθλήσας ἔνδοξε στεῤῥότατα, ξίφος κατεπάλαισας, δυσμενῶν ἀοράτων, ὅθεν τὸ διάδημα, ἀνεπλέξω τῆς νίκης, ὑπὲρ ἡμῶν ἱκέτευε Χριστὸν, νέε Νικήτα τῶν πίστει τιμώντων σε.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ Ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Νεοφανὴς ὥσπερ ἀστὴρ ἀθλοφόρε, ἐξανατείλας τῇ σεπτῇ Ἐκκλησίᾳ, τῶν εὐσεβῶν κατηύγασας τὰ πρόσωπα, πόθῳ εὐφημούντων σε, καὶ τελούντων Νικήτα, σῆς στεῤῥᾶς ἀθλήσεως, τὴν ὑπέρλαμπρον μνήμην, καὶ ἐκβοώντων· δόξα σοι Χριστὲ, τῷ τὸν ὁπλίτην τὸν σὸν στεφανώσαντι.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
21 Ιουνίου 2025 ἑορτάζουν:
Ἅγιος Ἰουλιανὸς ἀπὸ τὴν Κιλικία
Ἅγιος Τερέντιος ἐπίσκοπος Ἰκονίου
Ἅγιος Νικήτας ὁ Νισύριος
Ἅγιος Ἰουλιανὸς ὁ Αἰγύπτιος καὶ οἱ μαζὶ μ’ αὐτὸν μαρτυρήσαντες Βασίλισσα, Κέλσος, Ἀναστάσιος, Ἀντώνιος ὁ Πρεσβύτερος, εἴκοσι δεσμοφύλακες καὶ ἑπτὰ ἀδέλφια
Ἅγιος Ἀφροδίσιος
Εὕρεση τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνας τῆς Παναγίας της Ἐλεούσας στὴν Ξυνιάδα Δομοκοῦ
Ὁσία Ἀναστασία της Σερβίας