ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ
Θεολόγου – Καθηγητοῦ
Οἱ γυναῖκες καὶ μάλιστα οἱ νεαρὲς παρθένες, Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἐπέδειξαν τὸν ἴδιο ἡρωισμὸ μὲ τοὺς ἄνδρες κατὰ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς χρόνους, ὅπου ἡ πίστη τοῦ Χριστοῦ διώκονταν μὲ δαιμονικὴ μανία ἀπὸ τὸν ἀρχαῖο εἰδωλολατρικὸ παρηκμασμένο κόσμο. Μιὰ ἀπὸ αὐτὲς ὑπῆρξε ἡ ἁγία Μάρτυς Γλυκερία.
Ἔζησε τὸν 2ο μ. Χ. αἰῶνα στὰ χρόνια ποὺ αὐτοκράτορας τῆς Ρώμης ἦταν ὁ Ἀντωνίνος ὁ Εὐσεβὴς (138-161). Γεννήθηκε στὴν πόλη Τραϊανούπολη καὶ ἦταν κόρη τοῦ ὑπάτου τῆς πόλεως Μακαρίου. Ὅταν ἀκόμα μικρὴ κατηχήθηκε κρυφὰ ἀπὸ θερμοὺς Χριστιανοὺς καὶ ἔγινε ἔνθερμη Χριστιανή. Ὡς ἔφηβη εἶχε ἀναπτύξει ἀξιοθαύμαστη κατηχητικὴ δράση, μεταστρέφοντας στὴν Ἐκκλησία πλῆθος νεανίδων εἰδωλολατρῶν.
Ἡ δράση της ἔγινε γνωστὴ στοὺς ἀδίστακτους ἱερεῖς τῶν εἰδώλων, οἱ ὁποῖοι τὴν κατήγγειλαν στὸν φανατικὸ εἰδωλολάτρη ἡγεμόνα Σαβίνο, ὁ ὁποῖος ἔδωσε διαταγὴ νὰ τὴ συλλάβουν καὶ νὰ τὴν ὁδηγήσουν μπροστά του. Ἡ νεαρὴ Γλυκερία, πρὶν τὴν παρουσιάσουν στὸν τύραννο εἶχε σημειώσει στὸ μέτωπό της τὸ σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ ὁμολόγησε μὲ ἡρωισμὸ τὴν πίστη της στὸ Λυτρωτὴ καὶ Σωτῆρα Χριστό. Ὁ Σαβίνος τὴν ὁδήγησε σὲ παρακείμενο βωμὸ νὰ θυσιάσει στὸ ἄγαλμα τοῦ Δία.
Ἡ Γλυκερία προσευχήθηκε στὸ Χριστὸ καὶ ἀμέσως ἀκούστηκε μιὰ μεγάλη βροντὴ καὶ τὸ εἴδωλο ἔπεσε ἀπὸ μόνο του καὶ συντρίφτηκε.
Τότε οἱ εἰδωλολάτρες ἱερεῖς, γεμᾶτοι ὀργή, τὴν παρέδωσαν στὸν ἡγεμόνα νὰ λιθοβοληθεῖ. Ἐκεῖνος συγκέντρωσε πλῆθος φανατισμένων εἰδωλολατρῶν, δίνοντάς τους ἐντολὴ νὰ τὴ φονεύσουν διὰ λιθοβολισμοῦ. Ὅρμισαν μανισμένοι καὶ ἄρχισαν νὰ τὴν λιθοβολοῦν μὲ μανία καὶ κατάρες. Ὅμως οἱ λίθοι ἄλλαζαν κατεύθυνση καὶ δὲν ἄγγιζαν τὴ Μάρτυρα! Τότε τὴν ἐξέλαβαν ὡς μάγισσα καὶ ἄρχισαν νὰ τὴ βρίζουν χυδαία.
Ὁ ἡγεμόνας τὴν ἔκλεισε φυλακὴ καὶ μάλιστα νὰ τὴν ἀσφαλίσουν, φοβούμενος πὼς μὲ τὰ μαγικά της θὰ δραπέτευε. Ἐκεῖ τὴν ἐπισκέφτηκε ὁ σεβάσμιος Χριστιανὸς ἱερέας τῆς πόλεως Φιλοκράτης γιὰ νὰ τὴν ἐμψυχώσει. Βρῆκε την Μάρτυρα νὰ προσεύχεται. Ἐκείνη τὸ μόνο ποὺ τοῦ ζήτησε ἦταν νὰ τὴν σφραγίσει μὲ τὸ σημεῖο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Τὸ ἑπόμενο πρωὶ ὁδηγήθηκε στὸ δικαστήριο, στὸ ὅπου πρωτοστατοῦσε ὁ ἡγεμόνας Σαβίνος. Τὴ ρώτησε ἂν ἦταν διατεθειμένη νὰ θυσιάσει στὸ Δία γιὰ νὰ τῆς χαριστεῖ ἡ ζωή. Ἐκείνη ἀρνήθηκε κατηγορηματικὰ καὶ ὁμολόγησε γιὰ μιὰ ἀκόμα φορὰ τὴν πίστη της στὸ Χριστό.
Τότε ὁ ἡγεμόνας διέταξε νὰ τὴν κρεμάσουν ἀπὸ τὰ μαλλιὰ καὶ νὰ τῆς γδάρουν τὸ κεφάλι! Ἡ Μάρτυρας κρεμασμένη δοξολογοῦσε τὸ Θεό!
Ὁ ἡγεμόνας ἔδωσε ἐντολὴ νὰ τὴ ξεκρεμάσουν καὶ νὰ τῆς συντρίψουν τὸ πρόσωπο, διότι δὲν ἄντεχε νὰ ἀκούει τὶς δοξολογίες της. Ἀλλὰ τὴν ἴδια στιγμὴ ἐμφανίστηκε ἄγγελος Κυρίου καὶ παρέλυσε τοὺς δημίους της, μένοντας ἀκίνητοι σὰν νεκροί. Βλέποντας τὸ νέο αὐτὸ θαῦμα ὁ Σαβίνος, διέταξε νὰ τὴν κλείσουν στὴ φυλακὴ καὶ νὰ μὴν τῆς δίνουν τροφὴ γιὰ νὰ πεθάνει ἀπὸ τὴν πεῖνα. Ἀλλὰ ὅμως ἄγγελοι τῆς πήγαιναν τροφὴ καὶ ἐκείνη δοξολογοῦσε ἀδιάκοπα τὸ Θεό.
Ἔμεινε ἐκεῖ κλεισμένη γιὰ πολὺ καιρό. Κάποτε ὁ ἡγεμόνας ἀποφάσισε νὰ πάει στὴν πόλη Ἡράκλεια καὶ σκέφτηκε νὰ πάρει μαζί του την Γλυκερία γιὰ νὰ τὴν πιέσει ἐκεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη της. Γεμᾶτος ἔκπληξη διαπίστωσε πὼς δὲν εἶχε πάθει ἀσιτία καὶ εἶδε στὸ κελί της παραθεμένα πολλὰ ἐδέσματα καὶ παραξενεύτηκε.
Οἱ Χριστιανοὶ τῆς Ἡράκλειας, μὲ ἐπί κεφαλῆς τὸν Ἐπίσκοπό τους Δομίτιο, ὅταν πληροφορήθηκαν ὅτι θὰ ἔφτανε στὴν πόλη τους ἡ ἀθλοφόρος Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ, ἔτρεξαν νά τὴν προϋπαντήσουν καὶ νὰ τὴν τιμήσουν, χωρὶς νὰ γίνουν ἀντιληπτοὶ ἀπὸ τοὺς εἰδωλολάτρες. Τὸ ἄλλο πρωὶ ὁ ἡγεμόνας ὀργάνωσε δημόσια δίκη, καλῶντας πολὺ κόσμο νὰ τὴν παρακολουθήσουν καὶ διατάσσοντας τὴν Γλυκερία νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, διαφορετικὰ θὰ τὴν θανάτωνε. Ἐκείνη γιὰ μιὰ ἀκόμα φορὰ ὁμολόγησε τὴν πίστη της στὸ Χριστό, καταφρονῶντας τὶς ἀπειλὲς τοῦ ἡγεμόνα. Τότε ἐκεῖνος διέταξε νὰ πυρακτώσουν ἕνα καμίνι καὶ νὰ τὴν ρίξουν νὰ βρεῖ τραγικὸ καὶ παραδειγματικὸ θάνατο. Ἀλλὰ τὸ θαῦμα ἐπαναλήφτηκε, ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καὶ πήδηξε στὸ καμίνι.
Ἀμέσως οἱ φλόγες ἄρχισαν νὰ ξεχύνονται ἀπὸ τὸ καμίνι καὶ μιὰ οὐράνια ὑπέροχη δροσιὰ ἀντικατέστησε τὴν θανατερὴ πυρά. Ἐκείνη στεκόταν. Σὰν τοὺς Τρεῖς Παῖδες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, στὴ μέση τῆς καμίνου, δοξολογῶντας τὸ Θεό!
Βλέποντας τὸ θαῦμα ὁ θηριώδης Σαβίνος, ὄχι μόνον δὲν πίστεψε στὴ δύναμη τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ἔδωσε διαταγὴ γιὰ νέα βασανιστήρια. Νὰ τὴ δέσουν χειροπόδαρα καὶ νὰ τῆς γδάρουν τὸ κεφάλι! Ἡ Γλυκερία ὑπέμεινε μὲ ἀπίστευτο ἡρωισμὸ τὸ μαρτύριο. Ἔτσι μὲ τὸ κεφάλι γδαρμένο τὴν πέταξαν στὴ φυλακή. Ὅμως καὶ πάλι ἔγινε τὸ θαῦμα. Ἄγγελος Κυρίου τὴν ἐπισκέφτηκε τὸ μεσονύκτιο, τὴν ἔλυσε ἀπὸ τὰ δεσμὰ καὶ τὴν θεράπευσε, χωρὶς νὰ ἀφήσει τὸ παραμικρὸ σημάδι στὸ κεφάλι της!
Τὸ ἑπόμενο πρωὶ ὁ δεσμοφύλακας Λαοδίκιος, ὅταν πῆγε γιὰ νὰ τὴν παραλάβει καὶ νὰ τὴν ὁδηγήσει καὶ πάλι στὸν ἡγεμόνα, διαπίστωσε μὲ θαυμασμὸ τὴν θαυματουργικὴ θεραπεία της καὶ τὴν ἀπελευθέρωσή της ἀπὸ τὰ δεσμά. Πῆγε στὸν Σαβίνο καὶ ὁμολόγησε τὴν μεταστροφή του στὸ Χριστό. Ἀμέσως δόθηκε διαταγὴ νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν, καὶ νὰ ἀξιωθεῖ τὸ μαρτυρίου! Οἱ Χριστιανοὶ πῆραν τὸ σῶμα τοῦ Μάρτυρα καὶ τὸ ἐνταφίασαν μὲ τιμές. Τὴν δὲ Γλυκερία ἀποφάσισε νὰ ρίξει στὴν ἀρένα νὰ τὴν κατασπαράξουν τὰ αἱμοβόρα καὶ πεινασμένα θηρία.
Ἡ Μάρτυρας ἄκουσε μὲ χαρὰ τὴν ἀπόφαση τοῦ ἡγεμόνα καὶ στάθηκε γαλήνια στὸ κέντρο τῆς ἀρένας, ὅπου παρακολουθοῦσαν τὸ θέαμα χιλιάδες εἰδωλολάτρες θεατές. Τὰ πεινασμένα θηρία ὅρμισαν καὶ τὴν κατασπάραξαν, παραδίδοντας μὲ αὐτὸν τὸν φρικτὸ καὶ βασανιστικὸ τρόπο τὴν ἁγία ψυχή της στὸ Χριστό, ποὺ τόσο ἀγάπησε στὴ ζωή της. Ὁ Ἐπίσκοπος Ἡρακλείας Δομίτιος περιμάζεψε ὅ, τί εἶχε ἀπομείνει ἀπὸ τὸ λείψανό της καὶ τὸ ἔθεσε σὲ ἀσφαλὲς μέρος τῆς ἐπισκοπῆς του. Ἡ μνήμη της ἑορτάζεται στὶς 13 Μαΐου.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τὴν καλλιπάρθενον, Χριστοῦ τιμήσωμεν, τὴν ἀριστεύσασαν πόνοις ἀθλήσεως, καὶ ἀσθενείᾳ τῆς σαρκός, τὸν ὄφιν καταβαλοῦσαν· πόθω γὰρ τοῦ Κτίσαντος, τῶν βασάνων τὴν ἔφοδον, παρ’ οὐδὲν ἡγήσατο, καὶ θεόθεν δεδόξασται· πρὸς ἣν ἀναβοήσωμεν πάντες, χαίροις θεόφρον Γλυκερία.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ἡ ἀμνάς σου Ἰησοῦ, κράζει μεγάλη τῇ φωνῇ Σὲ Νυμφίε μου ποθῶ, καὶ σὲ ζητοῦσα ἀθλῶ, καὶ συσταυροῦμαι καὶ συνθάπτομαι τῷ βαπτισμῷ σου· καί πάσχω διά σέ, ὡς βασιλεύσω σὺν σοί, καὶ θνήσκω ὑπὲρ σοῦ, ἵνα καὶ ζήσω ἐν σοί· ἀλλ᾽ ὡς θυσίαν ἄμωμον προσδέχου τὴν μετὰ πόθου τυθεῖσάν σοι. Αὐτῆς πρεσβείαις, ὡς ἐλεήμων, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
13 Μαΐου 2025 ἑορτάζουν:
Ἁγία Γλυκερία
Ὅσιος Σέργιος ὁ Ὁμολογητός
Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Νέος κτήτορας τῆς Μονῆς Ἰβήρων Ἁγίου Ὅρους
Ἅγιος Λαοδίκιος ὁ δεσμοφύλακας
Ὅσιος Παυσίκακος Ἐπίσκοπος Συνάδων
Ἅγιος Ἀλέξανδρος ὁ Μάρτυρας ἐπίσκοπος Τιβεριανῶν
Ὅσιος Νικηφόρος ὁ Πρεσβύτερος
Ἀνάμνηση τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου Παντανάσσης στὴ νῆσο τῆς Ἁγίας Γλυκερίας
Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Ἴβηρας
Ὅσιος Γεώργιος ὁ Ἴβηρας
Ὅσιος Γαβριὴλ ὁ Ἴβηρας
Ἅγιοι Ἰβηρίτες Μοναχοὶ οἱ Ὁσιομάρτυρες
Μετακομιδὴ τοῦ Ἱεροῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Μακαρίου τοῦ Ἱερομάρτυρα
Ἅγιος Ἀββανός
Ἅγιος Οὐαλεριανὸς Ἐπίσκοπος Ὠξέρρης
Ἅγιος Ὀνήσιμος ἐκ Γαλλίας
Ἅγιος Σαρβάτος Ἐπίσκοπος Τονγκρὲ Βελγίου
Ὅσιος Θεόκτιστος
Ἁγία Γλυκερία τοῦ Νόβγκοροντ
Συναξη Τῆς Παναγιας Τῆς Παραβουνιωτισσας Στὴν Ἔρετρια
Σύναξη τῆς Παναγίας Βοηθείας στὴν Χίο
Σύναξη τῆς Παναγίας Βοηθείας στὴν Πάτρα
Σύναξη τῆς Παναγίας Χρυσαφίτισσας στὴν Μονεμβασία