Περὶ ὑπερηφάνειας
Ἡ ὑπερηφάνεια γεννάει τὸν ἐγωισμὸ καὶ τὴν φιλαυτία, ποὺ εἶναι τὸ δίδυμο ἀπὸ τὸ ὁποῖο παράγονται ὅλα τὰ πάθη στὸν ἄνθρωπο. Ὁ ἐγωισμὸς θὰ γεννήσει τὰ πάθη τῆς ψυχῆς καὶ ἡ φιλαυτία θὰ γεννήσει, ὅλα τὰ πάθη τοῦ σώματος. Ἑπομένως ἡ ρίζα ὅλων τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια. Ὁ ἐγωισμὸς καὶ ἡ φιλαυτία κατανικοῦνται μὲ τὴν μελέτη καὶ ἐφαρμογὴ τῆς Ἁγίας Γραφῆς.
Περὶ Εὐχῆς
Ὅταν ἕνας ἄνθρωπος λέει: ”Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησον ἡμᾶς”, ξέρετε τί κάνει; Παράγει ἐνέργεια! Παράγει Χάρη Ἁγίου Πνεύματος καὶ τὴν θέτει σὲ δράση. Διατάσσει αὐτὴ τὴ φωτιὰ τῆς Θείας Χάριτος, τῆς ἀπανταχοῦ τῆς γῆς, νὰ ἐνεργήσει. Καὶ πῶς ἐνεργεῖ; Τοὺς μὲν ἀγγέλους χαροποιεῖ, τοὺς δὲ δαίμονες λυπεῖ καὶ φλογίζει. Εἶναι γιὰ τὰ δαιμόνια μιὰ ἐπιπλέον κόλαση.
Σὲ κάθε ”Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησον ἡμᾶς”, εἶναι σὰν νὰ ἐκρήγνυται μιὰ ἀτομικὴ βόμβα στὴν καρδιὰ τοῦ διαβόλου (γι’ αὐτὸ καὶ ἀνταποδίδει τα πυρὰ) καὶ θὰ ἀκούγεται εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων,
ὄχι ἐπειδὴ ἔχουμε ἐμεῖς τη Χάρη, ἀλλὰ διότι τὸ ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἔχει αὐθυπάρχουσα ἐνέργεια καὶ Χάρη καὶ ἔχει τόση δύναμη, ὅση δύναμη καὶ Χάρη ἔχει ἡ Θεότητά Του! Ἡ Χάρη αὐτὴ ἐνεργεῖ οὐσιωδῶς, ἀρκεῖ νὰ πληροῦνται οἱ ἑξῆς προϋποθέσεις:
α) συχνὴ μυστηριακὴ ζωή
β) νὰ ἔχουμε συγχωρεμένους ὅλους τοὺς ἀνθρώπους
γ) νὰ διάγουμε ἁγνὴ ζωὴ στὸ σῶμα καὶ στὴν ψυχή
δ) νὰ ἔχουμε πνευματικὸ ὁδηγὸ καί
ε) νὰ κάνουμε μὲ τάξη καὶ πρόγραμμα τὰ καθημερινά μας πνευματικὰ καθήκοντα σὲ χῶρο ἥσυχο καὶ κατανυκτικό.
“Συγχωρῶ”, σημαίνει βλέπω τὸν ἄλλο ὅπως εἶναι, μὲ τὴν ἁμαρτία του καὶ τὴν ἀνυπόφορη πλευρά του, μὲ ὅλα τὰ βαρίδια του καὶ τὰ ἐλαττώματά του, καὶ λέω:
θὰ σὲ κουβαλήσω, ὅπως ἕνα σταυρό, θὰ σὲ κουβαλήσω μέχρι Τὴ Βασιλεία Τοῦ Θεοῦ, εἴτε τὸ θέλεις εἴτε ὄχι. Καὶ εἴτε εἶσαι καλὸς εἴτε εἶσαι κακός, θὰ σὲ κουβαλήσω στοὺς ὤμους μου, θὰ σὲ φέρω μπροστὰ Στὸν Κύριο καὶ θὰ πῶ:
“Κύριε, ὅλη μου τὴ ζωὴ κουβάλησα αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο, γιατί φοβόμουνα μήπως χαθεῖ. Τώρα εἶναι δικό Σου τὸ θέμα νὰ τὸν συγχωρήσεις, στὸ ὄνομα τῆς δικῆς μου συγχώρεσης, μὲ Τὸ Ἄπειρο Ἔλεός Σου, καὶ νὰ τὸν δεχθεὶς στὴν ἀγκαλιὰ Τῆς Ἀγάπης Σου!”
Περὶ μετάνοιας καὶ ἁμαρτίας
Ἡ μετάνοια καὶ ἡ ἁμαρτία εἶναι 2 ἀντίθετα στρατόπεδα. Γι’ αὐτὸ καὶ μόλις σταματήσουμε νὰ μετανοοῦμε, ἀμέσως ἁμαρτάνουμε. Ἡ μετάνοια εἶναι τὸ φρένο στὴν ἁμαρτία.
Ἡ ἁμαρτία ἔχει μέσα της ζωή, ποὺ λέγεται ἡδονὴ καὶ ἡ μετάνοια ἔχει ζωὴ ποὺ λέγεται Πνεῦμα Ἅγιο. Ἡ μία ζωὴ εἶναι πρόσκαιρος καὶ καταλήγει στὴν κόλαση καὶ ἡ ἄλλη εἶναι αἰώνια καὶ καταλήγει στὸν παράδεισο.
Περὶ κρίσης καὶ κατάκρισης
Ἡ κρίση δὲν ἀπαγορεύεται καὶ μάλιστα εἶναι ἀναγκαία, γιὰ νὰ συγκρίνουμε καὶ νὰ ἐπιλέξουμε μεταξὺ καλοῦ καὶ κακοῦ, τὸ καλὸ καὶ μεταξὺ τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ καλυτέρου, τὸ καλύτερο.
Ἁπλᾶ δὲν πρέπει νὰ κρίνουμε καὶ νὰ κατακρίνουμε ἐμπαθῶς, γιατί τότε δὲν ἔχουμε οὔτε ἀγάπη, οὔτε εὐσπλαχνία καὶ χάνουμε τὴ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ Θεὸς δὲν εἶπε νὰ μὴν κρίνουμε, ἴσα-ἴσα εἶπε: “Τὴν δικαίαν κρίσιν κρίνατε”.
Ἐξάλλου ὁ ἄνθρωπος ἔχει καὶ λογική.
Αὐτὸ ὅμως ποὺ εἶναι ἁμαρτία, εἶναι ἡ ἐμπαθῶς κρίση, γιατί εἶναι κατάκριση καὶ ἡ ὁποία καταστρατηγεὶ τὴν Δευτέρα Ἐντολή: “Ἀγάπα τὸν πλησίον σου, ὡς ἑαυτόν”.
Περὶ τυχερῶν παιχνιδιῶν
Μακριὰ ἀπὸ τὰ τυχερά παῖχνίδια, δι’ ὃτι χὼρια ποὺ σ’ αὐτά, ὁ ἕνας κλέβει τα λεφτά του ἄλλου, τὰ κὲρδη ποὺ κὲρδίζει κὰποιος δὲν εἶναι εὖλογημένα, ἀκὸμα καὶ ἂν τὰ χρὴσιμοποιήσει γιὰ ἐλεημοσύνη. Ὁ Κύριος εὖλόγησε την ἐργασία καὶ τὰ κὲρδη ποὺ βγαὶνουν μὲ τὸν ἱδρῶτα καὶ ὄχι τό ”εὔκολο κέρδος”.
Περὶ μοναξιᾶς
“Μοναξιὰ δὲν εἶναι ἡ ἀπουσία τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ ἡ ἀπουσία τῆς Χάριτος ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο…”
Τὴν μοναξιὰ οἱ ἄνθρωποι τὴν ἑρμηνεύουν, ὡς μιὰ αἴσθηση ἀπουσίας ἀνθρώπων γύρω τους καὶ νιώθουν, ὅτι εἶναι ἀπολύτως μόνοι.
Οἱ Πατέρες ὅμως, τὴν μοναξιὰ τὴν ἑρμηνεύουν ὡς ἀπουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μέσα στὸν ἄνθρωπο, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν νιώθει, ὅτι ὅταν εἶναι ἐντελῶς μόνος του, εἶναι μαζὶ μὲ ἄλλους δύο, νὰ μὴν πῶ τρείς! Γιατί ὁ ἄνθρωπος ὅταν εἶναι μόνος του, εἶναι μαζί του ὁ ἄγγελος φύλακας καὶ ὁ Χριστός. Καὶ ἂν βάλουμε καὶ τὸν ἐχθρὸ ποὺ παρακολουθεῖ ἐξ ἀποστάσεως, εἶναι τρείς. Ἄρα μοναξιὰ δὲν εἶναι ἡ ἀπουσία τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ ἡ ἀπουσία τῆς Χάριτος ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο.
Περὶ ὀμορφιᾶς
Ὄμορφος στὰ μάτια τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ ταπεινὸς ἄνθρωπος, ἐκεῖνος ποὺ ἔχει Χάρη καὶ ἔχει καθαρὴ καρδιά. Ἡ ὀμορφιὰ στὸν ἄνθρωπο βρίσκεται μέσα του καὶ δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν ἐξωτερικὴ ἐμφάνιση.
Περὶ παραδείσου
Οἱ σεσωσμένοι στὸν παράδεισο θὰ βλέπουν τὴ δόξα τοῦ Χριστοῦ καὶ ὄχι τὴν Οὐσία (Φύση) Του. Ὁ Θεὸς εἶναι πανταχοῦ παρών. Ἄρα ποὺ εἶναι ὁ παράδεισος; Παντοῦ εἶναι ὁ παράδεισος! Ἀλλὰ τὸ θέμα δὲν εἶναι ποὺ εἶναι ὁ παράδεισος, ἀλλὰ ποιός βιώνει τὸν παράδεισο. Τὸν διάβολο ἅμα τὸν βάλουμε στὸν παράδεισο, κόλαση θὰ βιώνει, καὶ τὸν ἅγιο ἂν τὸν βάλουμε στὴν κόλαση, παράδεισο θὰ βιώνει.
Περὶ ἐργασίας
Ὁ κὸπος ποὺ κὰνουμε γιὰ τὸ Θεό, ὡς Μύρο λογίζεται. Τώρα αὐτοί ποὺ ἐργάζονται καὶ κοπιάζουν στὴ δουλειά τους, δὲν ἀμείβονται ἀπὸ τὸ Θεό. Κοπιάζουν γιὰ τὸν ἐαυτόν τους καὶ ἀμείβονται ἀπὸ τοὺς ἄνθρώπους. Ἡ δουλειά εἶναι κοσμικός κὸπος καὶ δὲν βοηθάει στὴ σῷτηρία του ἄνθρώπου, ἁπλᾶ βοηθάει στὸ νὰ ἐπιβιώσει ὁ ἄνθρωπος. Αὐτὰ ποὺ θὰ πὰρουμε μαζί μας στὸν ἄλλο κόσμο, εἶναι ὁ πνευματικός κὸπος καὶ προηγείται, ἀπὸ ὅλους τους κόπους.
Περὶ πάθους
Ἡ θεραπεία ἑνὸς πάθους, δὲν ἔγκειται στὸ νὰ φύγει τὸ πάθος ποὺ ὑπάρχει, ἀλλὰ στὸ νὰ ἀντικατασταθεῖ, ἀπὸ τὴν ἀντίστοιχη ἀρετή. Ἔχει κάποιος π.χ. τὸ πάθος τῆς κλοπῆς. Κάποια στιγμὴ ἀποφασίζει νὰ ἐξομολογηθεῖ καὶ σταματάει νὰ κλέβει. Αὐτὸ δὲν εἶναι ἡ θεραπεία τοῦ πάθους τῆς κλεψιᾶς, ἀλλὰ ἡ παύση τῆς πράξεως. Ἂν κάποιος μείνει μόνο στὴν παύση τῆς πράξεως, ὑπάρχει κίνδυνος ὑποτροπῆς, διότι μέσα του θὰ νοσταλγεῖ τὴν κλοπή. Θὰ ὁμοιάζει μὲ κάποιον ποὺ κλαδεύει τὰ δέντρα καὶ ὄχι τὶς ρίζες τους. Θὰ ξαναφυτρώσουν…
Μὲ τὸ νὰ νοσταλγῶ μία ἁμαρτία, ἔχω πέσει στὴν ἁμαρτία κατὰ τὸ ἥμισυ (πτώση ἐν τῇ προαιρέσῃ) καὶ ἐνῷ θὰ εἶμαι ἐξομολογημένος, οὐδέποτε θὰ εἶμαι μετανοημένος.
Ἡ θεραπεία τοῦ πάθους θὰ ξεκινήσει ὅταν ὁ ἄνθρωπος σταματήσει νὰ κλέβει καὶ ἀρχίσει νὰ καλλιεργεῖ τὴν ἀντίστοιχη ἀρετὴ δηλ. τὴν ἀρετὴ τῆς ἐλεημοσύνης. Καὶ ὅταν κατακτήσει τὴν ἀρετὴ τῆς ἐλεημοσύνης, ἡ ἀρετὴ αὐτὴ θὰ τὸν ἐμποδίσει νὰ κάνει ὑποτροπὴ στὴν κλεψιά. Ἡ ἀγάπη γιὰ τὴν ἐλεημοσύνη, θὰ κάνει τὸν ἄνθρωπο νά ”μισήσει” τὴν κλεψιά. Ἀπὸ κανένα πάθος (διαβολικὴ συνήθεια) δὲν μποροῦμε νὰ ἀπαλλαγοῦμε, ἂν δὲν τό ”μισήσουμε” καὶ δὲν τὸ ἐξομολογηθοῦμε μὲ εἰλικρίνεια. Ἂν δὲν μισήσω τὸ πάθος, τέλεια μετάνοια δὲν ὑπάρχει καὶ χωρὶς τέλεια μετάνοια, ἡ ἐξομολόγηση δὲν μὲ ὠφελεῖ καὶ κινδυνεύω νὰ κολαστῶ… Θὰ καλλιεργήσω λοιπὸν τὴν ἀντίστοιχη ἀρετὴ τὴν ἐλεημοσύνη καὶ θὰ βρίσκομαι στὰ 4/5 τῆς τέλειας μετάνοιας. Γιὰ νὰ εἶναι τέλεια ἡ μετάνοια θὰ πρέπει νὰ ἐξασκῶ τὴν ἀρετὴ δηλ. τὴν ἐλεημοσύνη στὴν προκειμένη περίπτωση ταπεινὰ καὶ ὄχι ἐπιδεικτικὰ καὶ ὑπερήφανα ὅπως θὰ προσπαθήσει ὁ διάβολος μὲ λογισμοὺς νὰ μὲ πείσει…
Περὶ ἀμετανοησίας
Δὲν μπορῶ νὰ ὑποστηρίζω, ὅτι εἶμαι ἁμαρτωλὸς καὶ νὰ συνεχίζω νὰ ἁμαρτάνω. Αὐτὸ εἶναι ἕνα ψέμα! Δὲν εἶμαι καθόλου ἁμαρτωλός. Ἀμετανόητος εἶμαι! Ἄλλο ἀμετανόητος καὶ ἄλλο ἁμαρτωλός. Ἔχει τεράστια διαφορά. Βέβαια ἁμαρτωλοὶ εἶναι ὅλοι, ἀλλὰ, οἱ ἁμαρτωλοὶ χωρίζονται στοὺς μετανοοῦντες καὶ στοὺς ἀμετανόητους. Καὶ οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὀνόμασαν ἁμαρτωλούς, μόνο τοὺς μετανοοῦντες.
Περὶ ζωῆς
Μᾶς ἕλεγε ἕνας γέροντας: Μὸλις σχῇματιστούν τα καρδιακά κὺτταρα (γὶνεται πάνω-κάτω 40 μὲρες μετὰ τὴ σὺλληψη) ἑνὸς συλληφθέν βρέφους, ὁ Θεὸς εὖλογεί την καρδιά καὶ τὴν θὲτει σὲ κίνηση. Ταῦτόχρονα ὁ Θεὸς ὀρίζει τον ἀριθμό των χτύπων της μὲχρι νὰ πεθάνει. Εἶναι συγκεκριμένος καὶ ὀρισμένος ὁ ἀριθμός των χτύπων της καρδιάς μᾶς. Ὁ χρὸνος τῆς ζωῆς μας εἶναι ἕνα δάνειο. Ὁ Θεός μας χαρίζει ἕνα δάνειο. Τὸ δὰνειο αὐτὸ πρὲπει νὰ τὸ ἐπιστρέψουμε σὲ ἕνα βιβλιάριο, ποὺ θὰ ἔχει τὰ ἔργα μας, καθώς καὶ τὰ ἕνσημα ποὺ ἔχουμε κολλήσει σὲ αὐτὴ τὴ ζωὴ καὶ εἶναι καρπός της μετανοίας μας, γιὰ νὰ μᾶς δῶσεῖ ὁ Θεός την αἰὼνια σύνταξη, στὴν Βασιλεία των Οὐρανών. Τὸ πόσο χρονὼν εἶναι ἕνας ἄνθρωπος, δὲν μετριέται μὲ τὸ ποιά εἶναι ἡ ἠλικία του, ἀλλὰ μὲ τὸ πόσο χρὸνο διὲθεσε στὴν προσευχή.
Περὶ Ἁγίων Λειψάνων
Τὰ Ἅγια Λεὶψανα ἔχουν τὴν ἑξῆς κλιμάκωση: Πρὼτα ἔχουμε τὸ κὶτρινο χρῷματισμό, μετὰ εἶναι ἡ εὐωδία, μετὰ εἶναι ἡ μῦροβλυσία καὶ μετὰ εἶναι ἡ θαύματουργία. Τὰ Ἅγια Λεὶψανα περιέχουν ὑποστατική Χάρη Ἀγὶου Πνεὺματος καὶ ὅταν τὰ προσκυνάμε, δὲν προσκυνάμε τὰ ὀστᾶ, ἀλλὰ τὴ Χάρη ποὺ περιέχουν, γιὰ νὰ μεταδοθεί καὶ σὲ ἐμᾶς, ἀνὰλογα μὲ τὴν πίστη μας.
Ὅταν πᾶμε σὲ μιὰ βρύση, ὁ σκοπός μας δὲν εἶναι ἡ βρὺση αὐτὴ καθ’ αὐτή, ἀλλὰ τὸ νερὸ ποὺ ἐκβάλλει, γιὰ νὰ τὸ πιοῦμε. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει καὶ μὲ τὰ Ἅγια Λείψανα. Πουθενά στὸν κὸσμο δὲν ὑπὰρχουν Ἁγία Λείψανα. Μόνο ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει αὐτόν τὸν θῇσαυρό.
Οἱ ἀγαθοί λογισμοί χρῷματίζουν τὰ ὀστᾶ του ἄνθρώπου, ξεκινώντας ἀπὸ τὴν κάρα του ἄνθρώπου, ἐπειδή ὁ τρὸπος σκὲψεως βρὶσκεται στὸ κεφάλι.
Χρῷματίζουν μὲ ἕντονο χρῷστήρα ἁγιοπνευματικό καὶ τὰ ὀστᾶ ἀποκτούν ἕντονο κεχριμπαρί κὶτρινο χρώμα, ποὺ ὑποδηλώνει μὸνιμη παρουσία του Ἀγὶου Πνευμάτος.
Καὶ ὅσο πιὸ Ἅγιος εἶναι ὁ ἄνθρωπος, τόσο πιὸ πολὺ χρῷματίζονται τὰ ὀστᾶ του. Ὁ χρῷματισμός των Ἀγὶων λειψάνων δὲν ἔχει ἐρμηνευτεί ἐπιστημονικώς καὶ καθιστά ἀναπολόγητους ὄχι μόνο ὅλους τους ἐπιστήμονες, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀπίστους.
Ἂν τὰ λείψανα των Ἀγὶων εὐωδίαζαν στὸν πρὰγματικό βαθμό, οἱ ἂνθρωποι θὰ πὲθαιναν ἀπὸ αὐτήν την εὐωδία, λόγῳ ὑπερβολικής χαράς!
Περὶ Θείας Λειτουργίας
Ἀπ’ αὐτὸ ποὺ βιῶνουμε στὴ διὰρκεια μιᾶς Θείας Λειτουργίας, μπορούμε νὰ καταλάβουμε, τὸ τί θέση θὰ ἔχουμε στὴν αἰωνιότητα, γιὰ τὸ ἂν κὰνουμε ἢ ὄχι γιὰ τὸν παράδεισο! Εἶναι μιὰ προσωπική συνάντηση μὲ τὸ Χριστό τὲτ α τέτ. Ὅ,τι νιὼθουμε μέσα στὴν Ἔκκλησία κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία, ἔτσι θὰ νιὼσουμε καὶ κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία, στὴν ὁποία ὁ Χριστός θὰ μᾶς κρίνει. Καὶ ὅταν κανείς αἱσθάνεται ὡραῖα, μέσα στὴ Θεία Λειτουργία, τότε προγεύεται σὰν σπερματική Χάρη, τὴν πραγματική Βασιλεία των Ὄυρανών μέσα του.
Περὶ προσευχῆς ὅταν τρῶμε
Λένε οἱ Πατέρες, ὅτι ὅσοι δὲν κάνουν τὸ σταυρό τους πρὶν φᾶνε καὶ ὅταν φᾶνε, ὁμοιάζουν μὲ τὰ ζῶα. Πάρα πολλοὶ ἄνθρωποι, κάνοντας τὴν προσευχή τους πρὶν φᾶνε τρόφιμα, ποὺ ἦταν χαλασμένα καὶ δηλητηριασμένα, δὲν ἔπαθαν ἀπολύτως τίποτα! Κάνοντας τὸ σταυρό τους μὲ πίστη, ἐνήργησε ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὰ τρόφιμα αὐτὰ καὶ τὰ κατέστησε βρώσιμα καὶ μὴ βλαβερά! Ὅταν ὅμως δὲν κάνει κανεὶς τὸ σταυρό του πρὶν φάει καὶ τὰ καλὰ τρόφιμα μποροῦν νὰ τὸν βλάψουν, γιατί μπορεῖ στὴν ὕλη τῆς τροφῆς, νὰ κρύβεται ἕνα δαιμόνιο! Ἔχει ἐξουσία τὸ δαιμόνιο νὰ μπαίνει στὴν ὕλη, εἰδικὰ στὸ νερό, γι’ αὐτὸ καὶ πρὶν πιοῦμε νερό, νὰ κάνουμε τὸ σταυρό μας. Ὅ,τι εἰσέρχεται σὲ βρώση καὶ σὲ πόση, πρέπει νὰ εἶναι σφραγισμένο ἀπὸ ἐμᾶς μὲ τὸ σταυρό μας. Γι’ αὐτὸ καὶ παλιότερα οἱ ἄνθρωποι ἦταν πιὸ γεροὶ στὸ σῶμα καὶ στὸ μυαλό, διότι εἶχαν περισσότερη πίστη καὶ ἔφτιαχναν τὸ σταυρό τους σὲ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις τῆς ζωῆς τους, εἰδικὰ πρὶν φᾶνε καὶ πιοῦνε.