Ἀθηνογένης ἐκ ξίφους ἀνῃρέθη,
Ψευδῆ θέαιναν τὴν Ἀθηνᾶν οὐ σέβων.
Πατρίδα τοῦ Ἁγίου Ἀθηνογένη ἦταν ἡ Σεβάστεια τῆς Καππαδοκίας. Ἡ μόρφωση του, ἡ θερμὴ πίστη του, καθὼς καὶ ἡ γενναία φιλανθρωπική του δράση, τὸν ἀνέδειξαν ἐπίσκοπο Πηδαχθόης.
Σὰν ἐπίσκοπος, ἦταν φωτεινὸ πνευματικὸ λυχνάρι γιὰ τὸ ποίμνιο του. Μάλιστα τόσο πολὺ ἤθελε νὰ συνεχιστεῖ τὸ ἔργο τοῦ Εὐαγγελίου, ὥστε μὲ ἰδιαίτερη φροντίδα κατάρτισε ἱκανότατους βοηθούς του. Ἄλλα ὅταν ἔγινε ὁ διωγμὸς ἐπὶ Διοκλητιανοῦ, ὁ Ἀθηνογένης μὲ δέκα μαθητές του, τὸν Ριγίνο, τὸν Μαξιμίνο, τὸν Πατρόφιλο, τὸν Ἀθηνογένη, τὸν Ἀντίοχο, τὸν Ἄμμων, τὸν Θεόφραστο, τὸν Κλεόνικο, τὸν Πέτρο καὶ τὸν Ἡσύχιο, συνελήφθη ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα Φηλίμαρχο, καὶ ἀφοῦ ὅλοι ὁμολόγησαν τὸ Χριστὸ ἀποκεφαλίσθηκαν.
Ἀξίζει δὲ νὰ ἀναφέρουμε, ὅτι στὸν Ἀθηνογένη ὀφείλουμε τὸ γνωστὸ κατανυκτικὸ ἑσπερινὸ ὕμνο, «Φῶς ἱλαρὸν ἁγίας δόξης, ἀθανάτου Πατρός, οὐρανίου, ἁγίου, μάκαρος, Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλθόντες ἐπὶ τὴν ἡλίου δύσιν, ἰδόντες φῶς ἑσπερινόν, ὑμνοῦμεν Πατέρα Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, Θεόν. Ἄξιον σὲ ἐν πάσι καιροὶς ὑμνείσθαι φωναὶς αἰσίαις, Υἱὲ Θεοῦ, ζωὴν ὁ διδοὺς διὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει». Ποὺ σημαίνει: Ἰησοῦ Χριστέ, σὺ ποὺ εἶσαι τὸ χαρούμενο φῶς τοῦ Ἀθανάτου, Οὐρανίου, Ἅγιου καὶ μακαρίου Πατρός, ἀφοῦ φθάσαμε στὴ δύση τοῦ ἥλιου καὶ εἴδαμε τὸ ἑσπερινὸ φῶς, ὑμνοῦμε τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸν καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, δηλαδὴ τὸν Τριαδικὸ Θεό. Εἶναι ἄξιο νὰ σὲ ὑμνοῦμε σὲ κάθε ὥρα μὲ μελωδικὲς φωνές, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐσὺ ποὺ δίνεις ζωή. Γι’ αὐτὸ ὁ κόσμος σὲ δοξάζει.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Χρῖσμα ἀγιόν, εἰσδεδεγμένος, Μάρτυς ἔνθεος, τοῦ Λόγου ὤφθης, Ἀθηνόγενες ἀθλήσας στερρότατα, καὶ ὡς θυσίαν αὐτῶ προσενήνοχας τῶν φοιτητῶν σου δεκάδα τὴν πάνσεπτον μεθ’ ὧν πρέσβευε, δοθήναι τοὶς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
16 Ἰουλίου 2025 ἑορτάζουν:
Ἅγιος Ἀθηνογένης ἐπίσκοπος Πηδαχθόης καὶ οἱ Δέκα Μαθητές του
Ἅγιος Φαῦστος
Ἅγιοι Ἀντίοχος καὶ Κυριάκος ὁ δήμιος
Ἅγιοι Δεκαπέντε Χιλιάδες Μάρτυρες οἱ ἐν Πισιδίᾳ
Ἅγιες Γυναῖκες οἱ Μάρτυρες
Ἅγιοι Ἀναστάσιος καὶ Εὐξίθεος Ἐπίσκοποι Θεσσαλονίκης
Ἅγιος Ἀθηνογένης