Τοῦ Λάμπρου Κ. Σκόντζου
Θεολόγου – Καθηγητοῦ
Ἡ μεγάλη θεομητορικὴ ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἀποτελεῖ ἕναν ἀκόμη σημαντικὸ σταθμὸ ψυχικῆς εὐωχίας καὶ πλούσιου πνευματικοῦ ἐφοδιασμοῦ γιὰ μᾶς τοὺς πιστούς, χαρακτηρίζοντάς την καὶ ἀποκαλῶντας την ὡς τὸ «Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ» καὶ τὴν ὁποία ἑορτάζουμε ἀνάλογα μὲ τὴν ὀφειλόμενη τιμὴ πρὸς τὸ ἱερότατο πρόσωπο τῆς Θεομήτορος. Καὶ δικαίως, διότι, σύμφωνα μὲ τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο τῆς ἑορτῆς, «ἡ δόξα (τῆς εἶναι) εὐπρεπὴς θεοφεγγέσιν ἐκλάμπουσα χάρις».
Καὶ δὲν ἑορτάζουμε μόνον ἐμεῖς, ἀλλὰ μαζὶ μᾶς ἑορτάζουν, «ἐξουσίαι, θρόνοι, ἀρχαί, κυριότητες, δυνάμεις καὶ τὰ Χερουβὶμ καὶ τὰ φικτὰ Σεραφείμ. Ἀγάλλονται γηγενεῖς, ἐπὶ γῆς θεία σου δόξη κοσμούμενοι. Προσπίπτουσι βασιλεῖς σὺν ἀρχαγγέλοις, ἀγγέλοις …», ὁλόκληρη ἡ δημιουργία, διότι δι’ Αὐτῆς δὲν ἀπολυτρώθηκε μόνο ὁ ἄνθρωπος, ἀλλὰ ὁλόκληρη ἡ δημιουργία, ἡ ὁποία «συστενάζει καὶ συνωδίνει ἄχρι του νῦν» (Ρώμ.8,22), μὲ ἐμᾶς, λόγῳ τῆς ἁμαρτίας!
Ἑορτάζουμε καὶ πανηγυρίζουμε τὸ θάνατό Της, τὴν ἔξοδό Της ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμο, τὸν ὁποῖο ἀποκαλοῦμε κοίμηση. Μὲ θεσπέσιους ὕμνους, ὕψιστης θεολογικῆς καὶ ποιητικῆς ἀξίας, μὲ ὑπέροχες μελωδίες καὶ ἐγκώμια, μὲ χαρὲς καὶ ἀγαλλίαση ὑμνοῦμε τὴν ἔξοδό Της καὶ τὴν εἰς οὐρανοὺς ἀνάβασή Της.
Εἶναι παράδοξη στ’ ἀλήθεια ἡ συνήθεια νὰ ἑορτάζουμε οἱ Χριστιανοὶ τὸ θάνατο! Γιὰ τοὺς ὀπαδοὺς τῶν θρησκειῶν τοῦ κόσμου, γιὰ τοὺς φιλοσόφους, τοὺς ἀθέους καὶ γενικὰ τοὺς «κοσμικούς», ἀποτελεῖ μέγα σκάνδαλο καὶ ἀκατανόητη «μωρία», νὰ ἑορτάζουμε τὴν ἐπέτειο τοῦ θανάτου καὶ ὄχι τῆς γεννήσεως, αὐτὴ ἡ χριστιανικὴ «ἰδιοτροπία»! Ἐκεῖνοι ἑορτάζουν τὴ γέννηση, ἡ ὁποία ὅμως προμηνύει τὸν ἐξάπαντος ἐπερχόμενο θάνατο. Ἀντίθετα, στὸ τρομερὸ γεγονὸς τοῦ θανάτου ἐκφράζουν ὀδύνη καὶ συνοδεύουν τοὺς νεκροὺς μὲ ὀδυρμοὺς καὶ κοπετοὺς στὴν «τελευταία τους κατοικία», ἡ ὁποία εἶναι ἡ παγερὴ γῆ, ἀφοῦ «λέγουσι τινες ἐν ὑμῖν ὅτι ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἐστιν» (Α’ Κορ.15,12).
Γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη μας ὁ ἐν Χριστῷ θάνατος δὲ λογίζεται ὡς θάνατος, ἀλλὰ ὡς γέννηση, ἡ μᾶλλον ὡς ἀναγέννηση στὴν ὄντως ζωή. Ὡς εἴσοδος στὴν ἀτέρμονη αἰωνιότητα. Διότι ὁ Λυτρωτής μας Χριστὸς νίκησε τὸ θάνατο μὲ τὸ δικό Του θάνατο καὶ ἔκλεισε διὰ παντὸς τὶς αἰώνιες καὶ ἀδιαπέραστες πύλες τοῦ Ἅδη γιὰ τοὺς πιστούς Του. Διὰ τοῦ Χριστοῦ «ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος» (Α’ Κόρ.15,26). Ὁ σαρκωμένος Θεός μας ἦρθες στὸν κόσμο, ὄχι νὰ κάμει καλλίτερους, εὐσεβέστερους καὶ ἠθικότερους τοὺς ἀνθρώπους ἢ νὰ δημιουργήσει μιὰ ἀνώτερη θρησκεία ἀπὸ τὶς ὑπάρχουσες, ἀλλὰ νὰ ἀπολυτρώσει τὸ ὑποδουλωμένο στὸ διάβολο, πεσμένο στὴν ἁμαρτία καὶ ξεστρατισμένο ἀπὸ τὴν προδιαγεγραμμένη του πορεία τὸ ἀνθρώπινο γένος. Νὰ νικήσει τὸ διάβολο, νὰ ἄρει τὴν ἁμαρτία ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ νὰ καταργήσει τὸ ὀλέθριο καὶ καταστροφικό της ἀποτέλεσμά της, τὸ θάνατο (Ρώμ.6,23). Νὰ ἑνώσει ξανὰ τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Θεό, δίνοντάς του τὴ δυνατότητα νὰ πραγματοποιηθεῖ ὁ ἀρχέγονος προορισμός του: ἡ κατὰ χάριν θέωσή του. Νὰ γίνουμε «κληρονόμοι μὲν Θεοῦ, συγκληρονόμοι δὲ Χριστοῦ» (Ρώμ.8,17).
Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἀξιώθηκε νὰ καταστεῖ τὸ ἁγιότερο ἀνθρώπινο πρόσωπο, μὲ τὸ νὰ γίνει ἡ μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἡ «Κεχαριτωμένη» καὶ «εὐλογημένη ἐν γυναιξὶ» (Λούκ.1,28), ἡ «τιμιωτέρα τῶν Χερουβὶμ καὶ ἐνδοξοτέρα τῶν Σεραφείμ». Ἡ ὑλοποίηση τοῦ θείου σχεδίου τῆς ἀπολυτρώσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, δι’ Αὐτῆς, ἔγινε πρόξενος ἀνατροπῆς τῶν φυσικῶν νόμων. Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος. Ὁ αἰώνιος εἰσῆλθε στὸ χρόνο. Ὁ δημιουργὸς τοῦ παντὸς περιορίστηκε στὸ κτίσμα του. Ὁ συντηρητὴς τῶν πάντων συντηρεῖται ἀπὸ τὸ πλάσμα του. Ὁ γεννημένος «πρό Ἑωσφόρου» (Ψάλμ.109,3) ἐκ τῶν πατρικῶν κόλπων, γεννήθηκε, ὡς ἄνθρωπος, ἀπὸ γυναῖκα καὶ μάλιστα παρθένο.
Ἡ Θεοτόκος, ἄνθρωπος κατὰ πάντα, ὑποκείμενη στὴ φθορὰ καὶ στὸ θάνατο, ἐπιλέγεται γιὰ νὰ κυοφορήσει, διὰ τῆς ἐνεργείας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ Θεὸ Λόγο, νὰ κάνει τὸ Θεὸ ἄνθρωπο, μὲ σκοπὸ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος Θεός!
Ὁ Θεὸς κατέστη Θεάνθρωπος, γιὰ νὰ δώσει τὴ δυνατότητα τὸν ἄνθρωπο νὰ γίνει μέτοχος τῆς θεότητας, «ζῶον θεούμενον». Στὰ πάναγνα καὶ ἁγιασμένα σπλάχνα Της ἔγινε ἡ μεγάλη συνάντηση καὶ ἕνωση, Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου. «Παρθενικῆς ἀπὸ γαστρός, τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιὰ σωματωθεὶς ἀνέτειλες ἥλιος» ψάλλει ὁ ὑμνογράφος τῆς ἑορτῆς. Ἀξιώθηκε νὰ συντελεστεῖ στὸ πάναγνο σῶμα Της ἡ ἀποκατάσταση τῆς φθαρμένης καὶ τραυματισμένης ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ἀνθρωπίνης φύσεως. Στὸ ἱερὸ Τῆς σκήνωμα σκήνωσε ὁ Θεός. Μέσῳ Αὐτῆς ἔλαβε ὁ Χριστὸς τὴν ἀνθρώπινη φύση, τὴν ὁποία, ἐντὸς τοῦ παρθενικοῦ της σώματος, τὴν καθάρισε, τὴν ἁγίασε, τὴν θέωσε καὶ τὴν ἔκανε καὶ δική Του φύση. Αὐτὴ εἶναι ἡ πεμπτουσία τῆς ὑπέρτατης συμβολῆς τῆς Θεομήτορος στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου. Γι’ αὐτὸ ἀξιώθηκε νὰ εἶναι ξεχωριστὴ ἀπὸ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα πρόσωπα. Νὰ καταστεῖ Παναγία (σὲ σύγκριση μὲ τὴν ἀνθρώπινη ἁγιότητα) καὶ νὰ ἀπολαμβάνει τέτοιων τιμῶν, «ὡς θυγατέρα θεόπαιδα καὶ παρθένος».
Ἡ Παναγία μας καὶ μετὰ τὴ συμβολή Της στὸ ἔργο τῆς σωτηρίας δὲν φάνηκε κάτι τὸ συνταρακτικὸ καὶ ὑπερφυσικὸ στὸ ἱερότατο πρόσωπό Της καὶ στὴ ζωή Της. Ἔζησε μὲ ταπείνωση, σχεδὸν στὴν ἀφάνεια. Ἐλάχιστες φορὲς ἀναφέρεται στὰ Ἱερὰ Εὐαγγέλια καὶ πολὺ λίγα στοιχεῖα καταγράφηκαν ἀπὸ τὸν ἐπίγειο βίο Της. Τὰ περισσότερα στοιχεῖα γιὰ τὴ ζωή Της τὰ ἀντλοῦμε ἀπὸ τὴν ἄγραφη παράδοση. Αὐτὸ δὲν εἶναι τυχαῖο. Ἡ πρωταγωνίστρια, ἀπὸ ἀνθρωπίνης πλευρᾶς, τοῦ ἔργο τῆς σωτηρίας, ἀφοῦ πραγματοποίησε σὲ αὐτὸ τὴ δική Της συμβολή, παραχώρησε τὴ θέση Της στὸν Υἱό Της, στὸ σαρκωμένο Λόγο νὰ φανεῖ ἡ δόξα Του καὶ νὰ καταλάβει ὁ κόσμος ὅτι δὲν ὑπάρχει «ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία, οὐδὲ γὰρ ὄνομα ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ὦ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πράξ.4,12). Ἂς μὴ λησμονοῦμε ὅτι στὰ ταραγμένα ἐκεῖνα χρόνια μεσουρανοῦσαν στὸ θρησκευτικὸ στερέωμα μιὰ πλειάδα «θεαινῶν» τοῦ παγανισμοῦ, στὶς ὁποῖες εἶχε ἐναποθέσει ὁ εἰδωλολατρικὸς κόσμος τὴ ἐλπίδα τῆς σωτηρίας του καὶ θὰ ἦταν εὔκολο νὰ προστεθεῖ ἄλλη μία στὸ πάνθεο τῶν ψεύτικων σωτήρων.
Ἂν καὶ ἀξιώθηκε τέτοιων ἀκατανόητων τιμῶν, διῆγε τὸν ἐπίγειο βίο Τῆς μὲ ταπείνωση, ἀθόρυβα, ὡς μιὰ εὐσεβὴς γυναῖκα. Οἱ ὑπέρτατες χάρες Της ἔμειναν μυστικές. Κανένας δὲ γνώριζε τοὺς ὠκεανοὺς τῶν θείων εὐλογιῶν στὸ τίμιο πρόσωπό Της.
Ἔζησε ἁπλᾶ καὶ ἄσημα, ἐπισκιασμένη μυστικὰ ἀπὸ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δὲ ζήτησε πρωτοκαθεδρίες καὶ τιμές. Τὰ μητρικὰ Τῆς ἔνστικτα εἶχαν δευτερεύουσα σημασία, δίνοντας προτεραιότητα στὸ σεβασμὸ πρὸς στὴ Θεότητα τοῦ Υἱοῦ Της. Ἔβλεπε μὲ δέος τὸ πρόσωπο Του, ἄκουγε μὲ εὐσέβεια καὶ ζῆλο τὰ θεῖα διδάγματά Του καὶ παρατηροῦσε μὲ θαυμασμὸ τὰ ἔργα Του. Ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής μας πληροφορεῖ ὅτι «διατήρει παντα τὰ ρήματα ταῦτα ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτῆς» (Λούκ.2,51). Αὐτὲς οἱ χάρες καὶ οἱ εὐλογίες ἔγιναν γνωστὲς μετὰ τὴν ἔξοδό Της ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτόν, μὲ τὴν πάνσεπτη Κοίμησή Της καὶ τὴν θαυμαστὴ εἰς οὐρανοὺς Μετάστασή Της. Τότε ἀναδείχτηκε ὡς «πεποικιλμένη τὴ θεία δόξη». Ἄλλωστε οἱ χάρες τῆς Παναγίας μας γίνονται ἀντιληπτὲς μόνο μέσα στὴν Ἐκκλησία, ὅπου λειτουργεῖ τὸ μυστήριο τῆς σωτηρίας. Γι’ αὐτὸ καὶ τιμᾶται μέσα στὴν Ἐκκλησία, ἀπὸ τοὺς συνειδητοὺς πιστούς, ἐνῷ ἔξω ἀπὸ αὐτὴ προσβάλλεται καὶ καταφρονεῖται!
Ὡς ἄνθρωπος λοιπὸν ἡ Θεοτόκος ἔπρεπε νὰ ἀκολουθήσει τὴ λοιπὴ ἀνθρωπότητα στὸ θάνατο, καθ’ ὅτι οὐδεὶς ἄνθρωπος δύναται νὰ τὸν ἀποφύγει. Τὸ γεγονὸς τῆς πτώσεως ὁδήγησε ἀναπόφευκτα σὲ αὐτὸν τὸν ὀδυνηρὸ τρόπο ἐξόδου ἀπὸ τὴ γήινη ζωὴ (Γέν.2,17). Ἀκόμη καὶ ὁ Χριστός, (καὶ) ὡς ἄνθρωπος, ἀκολούθησε αὐτὸν τὸν αἰώνιο καὶ ἀδυσώπητο νόμο. Ἀλλά, ὅπως προαναφέραμε, μετὰ τὸ θάνατο καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὁ θάνατος δὲν ἔχει τὴν ἴδια σημασία μὲ πρίν. Δὲν εἶναι πιὰ τὸ ὀδυνηρὸ τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς καὶ ἡ εἴσοδος στὸ σκοτεινὸ βασίλειο τοῦ Ἅδου, ἀλλὰ ἕνα συμβάν, χωρὶς ὀντολογικὲς συνέπειες στὸν ἄνθρωπο. Ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὴν φθαρτότητα καὶ παροδικότητα στὴν ἀφθαρσία καὶ τὴν αἰωνιότητα.
Ἂν ὁ θάνατος ἔχει νικηθεῖ καὶ δὲν ἔχει πιὰ ὀντολογικὲς συνέπειες στὸν κάθε ἁπλὸ πιστό, πόσο μᾶλλον δὲν εἶχε συνέπειες γιὰ τὴν Θεομήτορα! Σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία καὶ πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας, τὸ πανάχραντο σῶμα Της, τὸ ὁποῖο ἔγινε ὁ θρόνος τῆς Θεότητας καὶ ἔθρεψε τὸν τροφέα τῆς κτίσεως, δὲν ἔπρεπε νὰ ὑποστεῖ τὴ φυσικὴ φθορὰ στὸν ὑγρὸ καὶ παγερὸ τάφο. Μετὰ τὴν ταφή Της, ὁ Θεὸς εὐδόκησε νὰ γίνει ἡ ἀνάστασή Της εὐθεῖς ἀμέσως, πρὶν ὑποστεῖ φθορὰ τὸ τίμιο σκεῦος της. Δὲν ἔπρεπε νὰ περιμένει τὴ γενικὴ ἀνάσταση, ἀλλὰ ἐκείνη τὴ στιγμή, ἑνώθηκε ἡ ἁγία ψυχὴ Τῆς μὲ τὸ ἄχραντο σῶμα Της καὶ μετέστη στὰ οὐράνια πνευματικὰ δώματα τῆς θείας μεγαλοσύνης, γιὰ νὰ πάρει τὴ θέση Της δίπλα στὸν Υἱό Της καὶ νὰ δοξάζεται στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ὁ Θεὸς «Μετέστησεν αὐτὴν πρὸς τὰς ἐκεῖθεν μονάς», μετατρέποντας τὸ θάνατο σὲ μνηστεία ζωῆς, στὸ ἱερὸ πρόσωπό Της, «ζωὴν προμνηστεύεται θάνατος»! Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ὅρισε, μαζὶ μὲ τὴν σεπτὴ Τῆς κοίμηση, νὰ τιμᾶται καὶ ἡ εἰς οὐρανοὺς μετάστασή Της.
Ἡ Κοίμηση καὶ ἡ Μετάσταση τῆς Θεοτόκου δίνει ἀπάντηση στὸ ἐρώτημα τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «πῶς ἐγείρονται οἱ νεκροί; Ποίω δὲ σώματι ἔρχονται;» (Α’ Κορ.15,35). Ἔτσι ἀκριβῶς θὰ γίνει καὶ ἡ δική μας ἀνάσταση, ἐφόσον εἴμαστε πιστοὶ τοῦ Χριστοῦ, θὰ εἶναι ὀλόϊδια μὲ τὴν Μετάσταση τῆς Παναγίας μας, θὰ γίνει ἐν ριπῇ ὀφθαλμοῦ, μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ σῶμα τῆς ἀναστάσεως, θὰ εἶναι τὸ ἴδιο σῶμα τῆς γήινης ζωῆς καὶ ὄχι κάτι ἄλλο, ὅπως δοξάζουν διάφοροι αἱρετικοί. Ἀνάσταση σημαίνει ἀνασήκωμα – στάσιμο – ζωοποίηση αὐτοῦ τοῦ συγκεκριμένου σώματος, ποὺ εἶναι πεσμένο, ἄπνου, νεκρὸ καὶ ὄχι δημιουργία κάποιου ἄλλου ὄντως, μὲ τὴ θύμησή μας, ὅπως κακόδοξα διδάσκουν οἱ ὀπαδοὶ τῆς «Σκοπιᾶς». Ἡ Θεοτόκος ἀνέστη – μετέστη μὲ τὸ δικό Της σῶμα, αὐτὸ ποὺ εἶχε πρὶν τὴν κοίμησή Της, καθ’ ὅτι ὁ τάφος Της βρέθηκε, μετὰ τρεῖς ἡμέρες κενός, μαρτυρῶντας αὐτὴ τὴ μεγάλη ἀλήθεια. Ὅθεν πρέπει νὰ ἔχουμε ἀκλόνητη τὴν πεποίθηση ὅτι «ὁ ἐγείρας τὸν Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ζωοποιήσει καὶ τὰ θνητάα σώματα ἡμῶν διὰ τὸ ἐνοικοῦν αὐτοῦ Πνεῦμα ἐν ἡμῖν» (Ρώμ.8,11).
Ἡ κοίμηση καὶ ἡ μετάσταση τῆς Θεοτόκου εἶναι ἡ πραγμάτωση τῆς ἐπαγγελίας τοῦ Χριστοῦ, γιὰ τὴν αἰώνια ζωή, ποὺ περιμένει τοὺς πιστούς Του. Τὴν ἀρχὴ ἔκανε ὁ Χριστός, ὁ Ὁποῖος ἔγινε ἡ «ἀπαρχὴ τῶν κεκοιμημένων» (Α’ Κορ.15,20) καὶ ἡ ἐπιβεβαίωση σημειώθηκε στὸ ἱερότατο πρόσωπο τῆς Θεοτόκου, ἡ Ὁποία Τὸν ἀκολούθησε. Ἡ σεπτὴ Τῆς κοίμηση μᾶς ὑπενθυμίζει μὲν τὸ νόμο τοῦ θανάτου, ἀλλά, μᾶς βεβαιώνει, μὲ τὴν εἰς τοὺς οὐρανοὺς μετάστασή Της, τὴν πίστη καὶ γιὰ τὴ δική μας ἀνάσταση καὶ μετάσταση, ἀφοῦ «ζωαρχικὴν δὲ πηγὴν εἰργάσατο τὴν Θεοτόκον, φθορὰν θανάτου καὶ ζωὴν βλυστάνουσαν τοῖς μέλπουσι».
Αὐτὸ γιορτάζουμε καὶ πανηγυρίζουμε κατ’ αὐτὴ τὴ μεγάλη θεομητορικὴ ἑορτή, τὴν «ἄφθορον νεκρωσιν» τῆς Θεομήτορος. Ἡ κοίμηση τῆς Θεοτόκου καὶ ἡ εἰς οὐρανοὺς μετάστασή Της εἶναι συνάμα γιὰ μᾶς ὁ προάγγελος καὶ τῆς δικῆς μας ἀποκαταστάσεως.
Ἂς μὴν ξεχνοῦμε πὼς ἡ πίστη στὴν ἀνάσταση εἶναι τὸ θεμέλιο τῆς Ἐκκλησίας. Πίστη, δίχως τὴν προσδοκία ἀναστάσεως, εἶναι μιὰ τρομερὴ αὐταπάτη, ἕνας ἐφιάλτης, διότι «ἐβρισκόμεθα δὲ καὶ ψευδομάρτυρες τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἐμαρτυρήσαμεν κατὰ τοῦ Θεοῦ, ὅτι ἤγειρεν, εἶπερ ἄρα νεκροὶ οὐκ ἐγείρονται» (Α’ Κορ.15,15). Γιὰ ὅλα αὐτὰ χαιρόμαστε καὶ πανηγυρίζουμε στὴν ἐπέτειο τοῦ θανάτου τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι νίκησαν τὸν κόσμο καὶ μετέβαλλαν τὸ θάνατο σὲ ζωή. Στὴν ἐκκλησιαστικὴ γλῶσσα ἀποκαλοῦμε τὴν ἐπέτειο τοῦ θανάτου τῶν ἁγίων, ὡς τὴ γενέθλια ἡμέρα τους. Ὁ θάνατος εἶναι πραγματικὸς θάνατος, φρίκη καὶ ὀδύνη ἀνείπωτη, γιὰ τοὺς ἀπίστους καὶ ἀμετανόητους, γιὰ τοὺς μὴ ἔχοντες ἐλπίδα ἀναστάσεως. Γιὰ ὅσους παραμένουν κλεισμένοι στὰ κάτεργα τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ τους καὶ ἀπεμπολοῦν τη χάρη τῆς σωτηρίας, τὴν ὁποία χαρίζει ἁπλόχερα ὁ Χριστός μας.
Ἂς συμμετάσχουμε λοιπὸν ὅλοι μας στὸ λαμπρὸ πανηγύρι τοῦ «Πάσχα τοῦ Καλοκαιριοῦ» καὶ ἂς ἀποδώσουμε στὴν Παναγία Μητέρα τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ τὴν ὀφειλόμενη τιμή. Σὲ Αὐτή, ποὺ ἔγινε τὸ αἴτιο τῆς σωτηρίας μας, ἡ ἑνοποιὸς δύναμη μὲ τὸ Δημιουργός μας, ἡ γέφυρα, μέσῳ τῆς Ὁποίας περάσαμε ἀπὸ τὴ φθορὰ στὴν ἀφθαρσία, στὴν ἀποκατάσταση, στὸν ἁγιασμὸ καὶ στὴν κατὰ χάριν θέωσή μας. Ἂς ἀνοίξουμε τὴν καρδιά μας νὰ εἰσέλθει ἡ αἰσιοδοξία καὶ ἡ χαρά, ἡ ὁποία ἀπορρέει ἀπὸ τὴν βεβαιότητα τῆς ἐν Χριστῷ ἀπολυτρώσεώς μας, χάρις στὴ συμβολὴ τῆς Παναγίας μας. Ἂς γεμίσουμε τὴν ὕπαρξή μας ἀπὸ τὴ σιγουριὰ ὅτι δὲν εἴμαστε μόνοι στὴ ζωή μας, ἀλλὰ ἔχουμε στὸν οὐρανὸ τὸν Μεγάλο Μεσίτη μας Ἰησοῦ Χριστό, «ὁ ἀποθανών, μᾶλλον καὶ ἐγερθείς, ὀς καὶ ἐστιν ἐν δεξιὰ τοῦ Θεοῦ, ὀς καὶ ἐντυγχάνει ὑπὲρ ἡμῶν» (Ρώμ.8,35) καὶ τὴν Μεγάλη Πρέσβειρα Μητέρα Του, ἡ Ὁποία δέεται ἀέναα γιά μας, ὅτι «μήτηρ γέγονεν τοῦ ποιητοῦ τῶν ἁπάντων Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸν ἱκετεύουσα ὑπὲρ ἡμῶν». Ἔχοντας τέτοια ἀκλόνητα στηρίγματα στὴν πολυτάραχη ζωή μας, «ὑπερνικῶμεν διὰ τοῦ ἀγαπήσαντος ἡμᾶς» Χριστοῦ καὶ τῆς Παναγίας Μητέρας Του καὶ ὡς ἐκ τούτου εἴμαστε (πρέπει νὰ εἴμαστε) πεπεισμένοι ὅτι «οὔτε θάνατος, οὔτε ζωή, οὔτε ἄγγελοι, οὔτε ἀρχαί, οὔτε δυνάμεις, οὔτε ἐνεστῶτα, οὔτε μέλλοντα, οὔτε ὕψωμα, οὔτε βάθος, οὔτε τις κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἡμᾶς χωρίσαι ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ της ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίω ἡμῶν» (Ρώμ.8,37-39) καὶ τῆς Παναγίας Μητρός Του. Ἂς σμίξουμε λοιπὸν τοὺς αἴνους μας μὲ τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο τῆς ἑορτῆς καὶ ἂς ἀναφωνήσουμε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας «ἀγλαοφανὼς μακαρίζοντες»: «Κεχαριτωμένη χαῖρε, μετά σου ὁ Κύριος ὁ παρέχων τῷ κόσμῳ, διά σου, τὸ μέγα ἔλεος»!
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ἐν τῇ Γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ Κοιμήσει τὸν κόσμον οὐ κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Αὐτόμελον.
Τὴν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον, καὶ προστασίαις ἀμετάθετον ἐλπίδα, τάφος καὶ νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν, ὡς γὰρ ζωῆς Μητέρα, πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν, ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
15 Αὐγούστου 2025 ἑορτάζουν:
Κοίμησις τῆς Θεοτόκου
Ἀνάμνηση Θαύματος Ὑπεραγίας Θεοτόκου
Ἅγιος Ταρσίζιος
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἑκατονταπυλιανῆς στὴν Πάρο
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Ἁγίας Σιῶν στὴ Λέσβο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Σπηλιανῆς στὴ Νίσυρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Καστριανῆς στὴν Κέα
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Θαλασσινῆς στὴν Ἄνδρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Γκρεμιώτισσας στὴν Ἴο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Κανάλας στὴν Κύθνο
Σύναξη τῆς Παναγίας τοῦ Νίκους στὴν Κύθνο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Στρατηλάτισσας στὴν Κύθνο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Τουρλιανῆς στὴν Μύκονο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Μελικαροῦ στὴν Σκῦρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Μεγαλοσπηλαιώτισσας
Σύναξη τῆς Παναγίας «Τόσο νερὸ» στὴν Σίφνο
Σύναξη τῆς Παναγίας τοῦ Καλοῦ στὴν Σαντορίνη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἀνέμης στὴν Σαμοθράκη
Σύναξη τῆς Παναγίας τοῦ Κάστρου στὴν Λέρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Γουρλομάτας στὴν Λέρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Καβουράδαινας στὴν Λέρο
Σύναξη τῆς Παναγίας τοῦ Βουνοῦ στὴν Ἀλόννησο
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Κυρᾶς Ψηλῆς στὴν Καλύμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Διασωζούσας στὴν Πάτμο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Κυρά-Χωστὴς στὴν Κάλυμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ὀλυμπίτισσας στὴν Κάρπαθο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Γαλατιανῆς στὴν Καλύμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας Γλυκὺ στὴν Καλύμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας εἰς τὰ Βλυχάδια Καλύμνου
Σύναξη τῆς Παναγίας Κυρᾶς εἰς τὸ Ἄργος Καλύμνου
Σύναξη τῆς Παναγίας της Χρυσοχεριὰς στὴν Καλύμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας Παραδείσι Ἀρχαγγέλου στὴν Καλύμνο
Σύναξη τῆς Παναγίας Παλαιοκάστρου Ξηροκάμπου στὴν Λέρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Φιδούσας
Σύναξη τῆς Παναγίας Σουμελᾶ
Σύναξη τῆς Παναγίας της Πορταΐτισσας στὴν Ἀστυπάλαια
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Κρυπτῆς στὴν Βενετία
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς νήσου Ψερίμου
Σύναξη τῆς Παναγίας της Χρυσολεόντισσας στὴν Αἴγινα
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης στὴν Ὕδρα
Σύναξη τῆς Παναγίας του Βεφᾶ στὴν Κωνσταντινούπολη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Πορτιανῆς στὴν Μῆλο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Παναχράντου στὴν Ἄνδρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Θαλασσίτρας στὴν Μῆλο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Παραπορτιανῆς στὴν Μύκονο
Σύναξη τῆς Πέρα Παναγιᾶς στὴν Κάσο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Ἐρειθιανῆς στὸ Βροντάδο τῆς Χίου
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς τῆς Ἐπισκοπῆς στὴν Σαντορίνη
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Νεαμονήτισσας στὴν Χίο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Λιαουτσιάνισσας στὴν Κύμη
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Σερίφου ἢ Ξυλοπαναγιάς
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Φιλωτίτισσας στὴν Νάξο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Θαλασσομαχούσας στὴν Ζάκυνθο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Κοσμοσώτειρας στὸν Ἕβρο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Εἰκοσιφοίνισσας
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Γοργοεπηκόου στὴν Κῶ
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Πλημμυριανῆς στὴν Ρόδο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Καλόπετρας στὴν Ρόδο
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς τῆς Μακρινῆς στὴν Σάμο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ὀλυμπιώτισσας στὴν Ἐλασσόνα
Σύναξη τῆς Παναγίας της Μενετὲς στὴν Κάρπαθο
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Ἀληθινῆς στὴν Σύμη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Μυρταριώτισσας στὴν Σύμη
Σύναξη τῆς Παναγιᾶς της Ἀρχαγγελιώτισσας στὴν Ξάνθη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Καλαμοὺς στὴν Ξάνθη
Σύναξη τῆς Παναγίας τοῦ Γερανοῦ στὴν Πάτμο
Σύναξη τῆς Παναγίας του Ἀπόλου στὸν Κάμπο Πάτμου
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἐξώσκαλας στὴν Πάτμο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἐλεούσας στὴν Ξυνιάδα Δομοκοῦ
Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν Γκαλὶτς τῆς Ρωσίας
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἀμπελακιώτισσας στὴ Ναύπακτο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Βαρνάκοβας
Σύναξη τῆς Παναγίας της Σκριποὺς στὸν Ὀρχομενό
Σύναξη τῆς Παναγίας Μαλεβής
Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου της Μαρμαρινῆς στὴν Σαντορίνη
Σύναξη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου της Φοινικιώτισσας στὴν Σαντορίνη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἱεροσολυμίτισσας
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Ὑψηλῆς Μαγουλάδων Κέρκυρας
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Χαμηλῆς Μαγουλάδων Κέρκυρας
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Κυρᾶς τῶν Ἀγγέλων στὴν Κέρκυρα
Σύναξη τῆς Παναγίας της Πλατυτέρας στὴν Κέρκυρα
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Ἀλεξανδρινῆς στὴν Βέροια
Σύναξη τῆς Παναγίας της Τρικουκιώτισσας
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Ὀρφανὴς τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἀγκαράθου
Σύναξη τῆς Παναγίας της Σπηλαιώτισσας στὰ Ἄγραφα τῆς Πίνδου
Σύναξη τῆς Παναγίας της Πελεκητὴς στὴν Πίνδο
Σύναξη τῆς Παναγίας Δοβρὰ στὴν Βέροια
Σύναξη τῆς Παναγίας Ἐλώνης στὴν Ἀρκαδία
Σύναξη τῆς Παναγίας Ἐπίσκεψης στὰ Τρίκαλα
Σύναξη τῆς Παναγίας Λατομίτισσας στὴ Χίο
Σύναξη τῆς Παναγίας Ζερβάτι
Σύναξη τῆς Παναγίας Περιβλέπτου Πολιτικῶν
Σύναξη τῆς Παναγίας της Χρυσορρογιάτισσας
Σύναξη τῆς Παναγίας της Γηροκομητίσσης
Σύναξη τῆς Παναγίας της Ἀτταλειώτισσας στὴ Γαλήνη τῆς Νάξου
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Φανερωμένης στὴν Νάξο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Χρυσοσκαλίτισσας στὴν Κρήτη
Σύναξη τῆς Παναγίας της Τροοδίτισσας στὴν Κύπρο
Σύναξη τῆς Παναγίας της Τρικορφιώτισσας στὴν Δωρίδα Φωκίδας
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Χατηριάνισσας στὸν Ὀξύλιθο Εὐβοίας
Σύναξη τῆς Παναγίας της Βουλκανιώτισσας στὴν Μεσσηνία
Σύναξη τῆς Παναγίας του Βαλανὰ στὴν Κύπρο
Σύναξη τῆς Παναγίας Μπάμπιανης στὴν Λάκκα Πέλλας
Σύναξη τῆς Παναγίας Βύσσιανης στὶς Σέρρες
Σύναξη τῆς Παναγίας τῆς Βασίλισσας στὸ Μουζάκι Καρδίτσας
Σύναξη τῆς Παναγίας Χρυσοκαστριωτίσσης στὴν Πλάκα
Σύναξη τῆς Παναγίας Κυρίας τῶν Ἀγγέλων στὴν Τῆνο