Θνῄσκει ὁ πᾶσαν ἀρετὴν φερωνύμως,
Πάτερ φιλήσας, τόν γε μὴν οἶκτον πλέον.
Ὁ Ἅγιος Φιλάρετος ἦταν ὑπόδειγμα κάθε ἀρετῆς καὶ ἰδιαίτερα τῆς ἀγαθοεργίας. Ἔζησε στοὺς χρόνους τοῦ Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου καὶ τῆς μητέρας αὐτοῦ Εἰρήνης τῆς Ἀττικῆς (780 – 797 μ.Χ.). Γεννήθηκε στὸ χωριὸ Ἀμνία (ἢ Ἀμνεία) της Γάγγρας (Παφλαγονία) ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν Γεώργιο καὶ τὴν Ἄννα. Παντρεύτηκε τὴν Θεοσεβὼ καὶ ἀπόκτησε τρία παιδιά. Ἕνα γιό, τὸν Ἰωάννη, καὶ δύο κόρες, ποὺ τὴν πρώτη ἔλεγαν Ὑπατία καὶ τὴ δεύτερη Εὐανθία. Ὁ Φιλάρετος ἦταν γεωργὸς καὶ ἀπὸ τὰ εἰσοδήματα του, πλουσιοπάροχα μοίραζε ἐλεημοσύνη στοὺς φτωχούς. Πεινασμένο ἔβρισκε; τὸν χόρταινε. Γυμνό; τὸν ἔντυνε. Χήρα καὶ ὀρφανό; βοηθοῦσε καὶ παρηγοροῦσε.
Ἀλλὰ ὁ Θεὸς ἐπέτρεψε καὶ ὁ Φιλάρετος κάποτε κατάντησε πολὺ φτωχός. Τὰ κτήματα τοῦ τὰ ἅρπαξαν οἱ γείτονες τοῦ καὶ τὸ βίος του διασκορπίστηκε .Ὅλα αὐτὰ τὰ ὑπέμεινε χωρὶς ποτὲ νὰ λυπηθεῖ ἢ νὰ βλαστημήσει ἢ νὰ ἀγανακτήσει. Στὸ τέλος του ἔμειναν μόνο τὰ μελίσσια του, 250 κυψέλες, δυνατὲς καὶ παραγωγικές. Καὶ ὅταν ἐρχόταν πρὸς αὐτὸν κάποιος φτωχός, μὴ ἔχοντας τί ἄλλο νὰ τοῦ δώσει, τὸν ἔπαιρνε, πήγαινε στὰ μελίσσια, τρυγοῦσε μιὰ κυψέλη καὶ ἔδινε τὸ μέλι στὸ φτωχὸ γιὰ νὰ χορτάσει. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ εἴτε ἦταν καιρὸς γιὰ νὰ τρυγήσει εἴτε δὲν ἦταν, ἐξάλειψε ὅλα τὰ μελίσσια του.
Ὁ Θεὸς ποὺ εἶδε τὴν ἀσυναγώνιστη πίστη του οἰκονόμησε μὲ τὴν πρόνοια Του, ὥστε ὁ Κωνσταντῖνος ὁ γιὸς τῆς βασίλισσας Εἰρήνης, νὰ πάρει γιὰ γυναῖκα του τὴν ἐγγονὴ τοῦ Ἁγίου, Μαρία, ἐπειδὴ ἦταν πολὺ ὡραῖα στὴν ψυχὴ καὶ στὸ σῶμα. Τοὺς γάμους τέλεσε ὁ Ἅγιος Ταράσιος τὸν Νοέμβριο τοῦ 788 μ.Χ., ὁ ὁποῖος ἦταν τότε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Τὸν δὲ Φιλάρετο, ὁ Αὐτοκράτορας τὸν τίμησε μὲ τὸ ἀξίωμα τοῦ ὑπάτου (ἔπαρχος). Ἔτσι ἔγινε κάτοχος πολλοῦ πλούτου, ποὺ τὸν διαμοίραζε ἀκόμα πιὸ ἄφθονα στοὺς φτωχούς.
Λίγο πρὶν πεθάνει, κάλεσε τοὺς συγγενεῖς του καὶ εἶπε τὰ ἑξῆς: «Παιδιά μου, μὴ ξεχνᾶτε ποτὲ τὴ φιλοξενία, μὴ ἐπιθυμεῖτε τὰ ξένα πράγματα, μὴ λείπετε ποτὲ ἀπὸ τὶς ἀκολουθίες καὶ λειτουργίες τῆς Ἐκκλησίας, καὶ γενικὰ ὅπως ἔζησα ἐγὼ ἔτσι νὰ ζεῖτε καὶ ἐσεῖς». Καὶ αὐτὰ ἀφοῦ εἶπε, ξεψύχησε μὲ τὴ φράση: «γενηθήτω τὸ θέλημά σου».
Ὁ Ἅγιος Φιλάρετος εἶναι ὁ προστάτης της Μελισσοκομίας.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως περιουσίᾳ, διεσκόρπισας τοῖς δεομένοις τὸν προσιόντα σοι πλοῦτον, Φιλάρετε· καὶ εὐσπλαχνίᾳ κοσμήσας τὸν βίον σου, τὸν χορηγὸν τοῦ ἐλέους ἐδόξασας· Ὃν ἱκέτευε δοθῆναι τοῖς εὐφημοῦσι σε ῥανίδα οἰκτιρμῶν καὶ θεῖον ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Ἰὼβ κτησάμενος, ἐν πειρασμοῖς τὴν ἀνδρείαν, τοῖς πτωχοῖς διένειμας, ὡς συμπαθὴς τὸν σὸν πλοῦτον· ὤφθης γὰρ, τῆς εὐσπλαγχνίας ἔμψυχος βρύσις, νάμασι, τῶν θείων τρόπων σου ἱλαρύνων, τοὺς ἐκ πόθου σοι βοῶντας· χαίροις θεράπον Χριστοῦ Φιλάρετε.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
1η Δεκεμβρίου 2025 ἑορτάζουν:
Προφήτης Ναούμ
Ἅγιος Φιλάρετος ὁ Ἐλεήμων
Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Νέος
Ἅγιος Ὀνήσιμος Ἀρχιεπίσκοπος Ἐφέσου
Ἅγιος Ἀνανίας ὁ Πέρσης
Ἅγιοι Ἀνανίας καὶ Σολόχων Ἀρχιεπίσκοποι Ἐφέσου
Ἀνάμνηση τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Τρύφωνα Πλησίον τῆς ἁγίας Εἰρήνης ἀρχαίας καὶ νέας
Ἅγιος Θεόκλητος Ἀρχιεπίσκοπος Λακεδαιμόνιας ὁ θαυματουργός