Φωκᾶ, τὸ λουτρὸν σμήγματος παντὸς δέχου.
Λουτρὸν γὰρ ἦν ἀγῶνος, οὐ καθαρσίου.
Εἰκάδι δευτερίῃ λουτρὸν πέφνεν ἔνδοθι Φωκᾶν.
Πατρίδα τοῦ Ἁγίου Φωκὰ ἦταν ἡ Σινώπη τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Οἱ γονεῖς του Πάμφυλος (ναυπηγὸς στὸ ἐπάγγελμα) καὶ Μαρία μεταλαμπάδευσαν στὸ Φωκὰ ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία τὴ φλόγα τῆς ἁγνῆς πίστης τους καὶ τὴ θερμὴ εὐσέβεια τους. Ὁ Φωκὰς ἀπὸ μικρὸ παιδὶ ἐντρυφοῦσε στὴν ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν, καὶ ἐκεῖνο ποὺ ἰδιαίτερα τὸν διέκρινε ἦταν ἡ θερμὴ καὶ εἰλικρινὴς ἀγάπη ποὺ εἶχε πρὸς τὸ Θεό, ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς συνανθρώπους του. Διότι ὁδηγὸ στὴν ἀγάπη τοῦ αὐτὴ εἶχε πάντα τὰ θεόπνευστα λόγια τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «Ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φὼτὶ μένει,… ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τὴ σκοτία ἐστι» (Α’ ἐπιστολὴ Ἰωάννου, Β’ 10-11). Ἐκεῖνος, δηλαδή, ποὺ ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφόν του, μένει μέσα στὸ πνευματικὸ καὶ ἠθικὸ φῶς. Ἐνῷ ἀντίθετα, ἐκεῖνος ποὺ μισεῖ τὸν ἀδελφό του, μένει μέσα στὸ πνευματικὸ καὶ ἠθικὸ σκοτάδι.
Ἀναδείχθηκε Ἐπίσκοπος Σινώπης καὶ εὐτύχησε νὰ ἔχει τὸ χάρισμα τῆς ἐπιτέλεσης θαυμάτων στὸ ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ἀνέπτυξε ἔντονη ἱεραποστολικὴ δραστηριότητα στὴν περιοχὴ τῆς Ἐπισκοπῆς του, γεγονὸς ποὺ δὲν πέρασε ἀπαρατήρητο σὲ κάποιους φανατικοὺς εἰδωλολάτρες. Πράγματι, ὁ Ἔπαρχος Ἀφρικανός, διέταξε τὴν σύλληψή του καὶ τὸν ἔριξαν σὲ καυτὸ λουτρό, ὅπου καὶ παρέδωσε τὸ πνεῦμα του, ἐπὶ τῶν χρόνων τοῦ αὐτοκράτορος Τραϊανοῦ (98 – 117 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐκ βρέφους τοῦ Πνεύματος, ὀφθεῖς δοχεῖον λαμπρόν, θαυμάτων ἐπλούτησας, τὴν παρ’ αὐτοῦ δωρεάν, Φωκὰ Ἱερώτατε, ὅθεν ἱερουργήσας, τῷ Σωτήρι ὁσίως, ἔπιες ἐν ἀθλήσει, τὸ ποτήριον τούτου, ὦ πρέσβευε δεόμεθα, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὴν πλουσιόδωρον χάριν, ὡς πηγὴν θεόβρυτον, ἐν τῇ ψυχῇ κεκτημένος, ἔσβεσας, πόνων ἱδρῶσι πλάνης τὴν φλόγα, βρύεις δὲ, θαυμάτων ῥεῖθρα τοῖς ἐκβοῶσι· χαίροις κλέος Ἱερέων, καὶ τῶν Μαρτύρων Φωκᾶ μακάριε.
ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
22 Σεπτεμβρίου 2025 ἑορτάζουν:
Ἅγιος Φωκὰς Ἱερομάρτυρας ὁ Θαυματουργός
Ἅγιος Φωκὰς ὁ κηπουρός
Ἅγιοι Ἰσαὰκ καὶ Μαρτίνος
Ὅσιος Κοσμᾶς ὁ Ζωγραφίτης
Ἅγιοι Εἴκοσι Ἕξι Ὁσιομάρτυρες Ζωγραφίτες
Ὁσία Παρασκευὴ τοῦ Σάρωφ – Ντιβέεβο